DÖRT MEVSİM Mevsimlere neden olan DUnya’nın ekseninin eğikliğidir. Kuzey yarımküresinde ek­sen güneşe doğru en çok 21 haziranda eğilir. Buna “yaz gündönümü” adı verilir, yazın baş ladığını gösterir. Eksenin güneşin öbür yönüne en çok eğildiği tarih ise 21 aralıktır. Buna “kış gündönümü” denir, böylece kış başlar. Eksen 21 martla 23 eylül sıralarında ne güneşe doğru eğilir, ne de ondan uzağa doğru. Bu tarihlere “ekinoks” (gün-tün eşitliği) adı verilir. Çünkü bu tarihlerde bütün dünyada gündüzle gece birbirine eşit olur. 21 mart bahar eki­noksudur, baharın başladığını haber verir. 23 eylül sonbahar ekinoksudur, sonbaharın baş­ladığını belirtir. Güney yarımküresinde dört mevsimin tarihleri tersinedir: Yaz 21 aralıkta, kış 21 ha­ziranda başlar. “Kutup fecri” denilen Kuzey ve Güney ya­rımkürelerinde geceleri gökyüzünde görülen ışık­lar da yine iyonosferde oluşur. En kuzeyle’en güneydeki enlemlerde daha iyi görülen bu doğal olay iyonosferdeki atomlar Güneş ‘ten gelen elek­trikle yüklü parçacıklarla çarpışarak harekete geçtikleri zaman olur. Yüklü parçacıklar Dünya’ ya her yönden gelirler ama, dünyanın manyetik alanı bunların çoğunu yolundan saptırarak “Van Ailen kemeri” diye tanımlanan radyasyon bölgesine gönderir.